روشنک، طراح گرافیک هستم. در حال حاضر، دانشجوی مردم شناسی با گرایش هنرم. چند سالی هست که مقیم هندم. خوراک، باورها و عقاید مرمان این دیار و پدیده های متفاتی را که تجربه می کنم، اینجا به اشتراک میگذارم.
در مورد این وبلاگ:
پیش فرض تمام پست ها، تهیه ی خوراک برای "چهار نفر" است. اگر پُستی شامل حال این موضوع نباشد، حتما آن را در متن پست، قید خواهم کرد. استفاده از مطالب وبلاگ، با ذکر منبع و ارجاع به پُست مربوط، بلامانع است.

۳.۵.۹۰

خوراک های خیابانی/پاپدی چات - Street foods/Papdi Chaat

"پاپری چات" یا "پاپدی چات"، یکی دیگر از خوراک های خیابانی هند است. پیشتر، در مورد آن ها توضیح مختصری داده بودم که اینجا می توانید مطالعه کنید.
"چات chaat" به معنای اسنکی لذیذ است که انواع آن در هندوستان و آسیای جنوبی تهیه می شود، اما معنای اصلی این واژه، لیس و لیسیدن است. موطن اصلی این خوراک، شمال هند است، اما امروز در تمام هندوستان و بسیاری از کشورهای آسیایی، مورد طبخ و پسند مردمان افتاده است. از نِگَرِ من "پاپری چات" یکی از لذیذترین آن هاست. چاتِ میوه هم بسیار محبوب و خوش خوراک است و بیشتر به عنوان دسر، سرو می شود.
"پاپری یا پاپدی" به معنای نوعی ویفر یا خمیر سرخ شده است که از آرد سفید تهیه می شود، اما در هندوستان کلا به هرچیز دلچسب و لطیف، پاپدی می گویند. برای مثال به انواع حلوا ارده و چیزهای شبیه به این "سُوئون پاپدی soan papdi" می گویند.

مواد لازم

یکم
آرد همه منظوره - دو پیمانه
ghee یا روغن زرد (کرمانشاهی) - سه/چهار قاشق غذاخوری
بذر پیاز - دو قاشق عذاخوری (اختیاری)
نمک
آب - مقداری جهت ساختن خمیر

دوم
سیب زمینی پخته و مکعبی خرد شده - دو/سه پیمانه
نخود پخته شده - یک/دو پیمانه
فلفل سبز(چیلی) - یک/دو عدد
پیاز (نگینی خرد شده) - دو/سه عدد متوسط
ماست (ترجیحن چرب) - یک/دو پیمانه
گشنیز
سِو یا شِوsev* - یک/دو پیمانه

علت اینکه، میزان دقیقی از موادِ لازم مشخص نکرده ام را، در زمان تهیه یِ آن متوجه خواهید شد. میزان آن به چگونگی و چقدریِ چیدمانِ شما بسته است.

سِو*، اسنکی مفتولی است که از آرد نخود، زردچوبه، ادویه ها و ... تهیه می شود و یکی از پاهایِ ثابت هر نوع چات است. اگر به آماده یِ آن دسترسی ندارید، به کمک این ویدئو، می توانید خودتان آن را تهیه کنید. تنها نکته این است که سِوی که در این ویدئو تهیه می شود، مفتول های غیر منقطع و دراز است، اما ما برای خوراکمان، همان طور که در تصویر می بینید، بریده شده یِ آن ها را احتیاج داریم. سِو، به کمک دستگاه ساده ای به نام سِو میکر sev maker، ساخته می شود که تهیه یِ آن هم با وسایل ساده ای مثل آبکش فلزی و ... ممکن است. شما می توانید برای کوتاه کردن اندازه یِ مفتول هایِ سِو، بعد از هر یکی دوسانت، آن ها را با قیچی قطع کنید و بعد در تابه یِ روغن بریزید.
سوم
چاشنی سبز/ هاری چتنی Hari chutney
"هاری" در زبان هندو به دو معناست. اولی، آواتارِ ویشنو و کریشناست و دومی که منظور نظر ماست، به معنای رنگِ خاکی است.

گشنیز - دو فنجان
نعنا - یک فنجان
لیمو ترش - یک عدد متوسط
فلفل سبز (چیلی) - دو عدد
خمیر زنجبیل - یک قاشق چایخوری
شکر - یک قاشق چایخوری
نمک

تمام مواد را با هم در مخلوط کن می ریزیم. میزان غلظت آن شبیه ماست است. اگر چتنی شما سخت تر بود، به آن آب اضافه کنید.

چهارم
چتنی قرمز/شیرین/ کاجور ایملی Khajur imli
"کاجور" و "ایملی" در زبان هندی به ترتیب به معنای خرما و تمبر هندی است.

خرما - ده عدد
تمبر هندی بدون هسته - نیم فنجان
فلفل قرمز(پودر) - نیم قاشق چایخوری
جگری Jaggery*- نیم فنجان (اگر به آماده یِ آن دسترسی ندارید می توانید از شکر استفاده کنید، اما مقدار آن را کمتر در نظر بگیرید)
زیره (پودر) - یک قاشق چایخوری
نمک
آب
جگری*، محصولی سانتریفوژ نشده و کامل از نیشکر است که طلایی رنگ و کمی مرطوب است. جگری به علت از دست ندادنِ مواد غنی خوراکی و معدنی خود مثل، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، سدیم، فسفر، روی و ... در پروسه یِ تهیه اش، به شکر طبی medical sugar، نیز معروف است. تمام مواد را با هم در مخلوط کن می ریزیم. میزان غلظت آن شبیهِ سس گوجه فرنگی است.

از قسمت یکم مواد، خمیری تهیه می کنیم. برای تهیه خمیر، مثل تمام خمیر های دیگر، آب را کم کم به مواد اضافه می کنیم و خوب ورز می دهیم. زمانیکه تمام خمیر ما بهم چسبید و یک توده یِ منسجم شد، آن را، پانزده دقیقه یا بیشتر، در یک کیسه یِ پارچه ای مرطوب یا در کیسه پلاستکی، می خوابانیم. در این فاصله می توانیم، چتنی های خود را به روشی که توضیح داده ام آماده کنیم.
خمیر را، به چانه هایی به اندازه یِ گردو، تقسیم می کنیم. چانه ها را به کمک وردنه، تخت و بسیار نازک می کنیم. می خواهیم نان هایی به اندازه یِ یک نعلبکی بزرگ بسازیم. اگر خمیر شما کمی چسبناک بود، می توانید از آرد کمک بگیرید و همچنین اگر خمیربُر دارید، می توانید گوشه های خمیر خود را ببرید تا نان هایی هم اندازه و خوش ریخت، داشته باشید.
بعضی ها، چانه را بزرگتر می گیرند و آن را اندازه یِ یک بشقاب بزرگ یا سینی، تخت می کنند و بعد با چاقو، برش های مربعی شکل اندازه یِ کف دست از آن تهیه می کنند.













رویِ این ورقه ها را با چنگال یا چاقو، سوراخ کنید تا نان در زمان پخت، باد نکند. در تابه یا کادای، مقدار زیادی روغن بریزید (نان ها باید در این روغن غرق شوند. اگر میزان حرارت روغن مناسب باشد، بیست ثانیه ای طول می کشد تا خودشان را روی سطح بیاورند.) ما فقط باید با کفگیر سوراخ دار، آن ها رو پشت و رو کنیم تا هردو سمتشان یکدست طلایی شود. بعد آن ها را بیرون می آوریم و روی کاغذ رطوبت گیر آشپزخانه می گذاریم، تا روغنشان را، بکشد.
نان ها آماده است و می توانید به سلیقه یِ خودتان، روی آن را با مواد قسمت دوم، سوم و چهارم، پر کنید. معمولن نخود ها را داخل "چتنی هاری" می ریزند و بعد رویِ پاپری می گذارند. برخی هم ترجیح می دهند به جای آنکه سیب زمینی را مکعبی خرد کنند، برش های افقی از آن بگیرند و روی پاپری و زیر همه یِ مواد، ابتدا، آن ها را بگذارند.























نوش جان
.

این ویدئو هم یک روش از طبخ پاپری چات است.

http://www.youtube.com/watch?v=ZKjUpzeBfeo

۱۷.۴.۹۰

شاهی کورما - Shahi korma

شاهی کورما بر چند قسم است که با نام های "چیکن Chicken"، "بیف Beef"، "ماتِن Mutton"و "وج Veg " شاهی کورما، خوانده می شوند. "وج کورما" گاهی با نامِ "ناواراتنا Navaratnas"هم خوانده می شود که در زبان هندی، به معنایِ "نُه گوهر" است.
می خواهم مطلب کوتاهی درباره یِ این واژه بنویسم، چنانچه به مطالعه یِ آن علاقه ندارید، ادامه یِ متن را، بعد از نشان، دنبال کنید.

///
این اصلاح برای برخی دیگر از خوراک هایی که شامل سبزیجات متنوع هستند نیز، استفاده می شود. و اما این اصطلاح ریشه ای قدیمی در هندوستان دارد و به زمان حکومت "اکبرشاه" در اینجا، برمی گردد. اکبرشاه که یکی از پادشاهان مغولی و محبوب هند است، بسیار به تاریخ و تمدن و ادب و هنر علاقه مند بود و در زمان صدارتش، نُه نخبه و هوشمند را، در دربارش گرد آورده بود که به آن ها لقبِ "ناواراتنا Navaratnas"، داده بود.
از این نه نفر، سه تن ایرانی بودند که دو تن از آن ها برادران مبارک بودند که شاعر، نویسنده دربار و مشاور شاه بوده اند. این سه تن به ترتیب، ملا دوپیازه/عبدل معین، ابوالفضل مبارک و فیضیِ مبارک نام داشتند.
از ملادوپیازه، کتاب خاطرات و لطایف که در قرن نوزدهم به چاپ رسیده است، موجود می باشد. ملا دوپیازه را برخی ها، یک شخصیت تخیلی می دانند، اما برخی دیگر حضور او را در دربار با استناد به مدارک موجود، ثابت کرده اند. البته در مورد کتاب او نیز، دو روایت هست، برخی خود او را نویسنده کتاب می دانند و برخی، پسرش را.
ابوالفضلِ مبارک که به ابوالفضل علامی نیز مشهور بوده است، وزیر و مشاور نزدیک اکبر شاه بوده است. کتاب گرانبهایِ"اکبرنامه" که در سه جلد تحریر شده است، به رقمِ اوست. اگر امکان دسترسی به چاپ شده یِ آن را ندارید، نسخه یِ خطی PDF اش را، از اینجا می توانید، دریافت کنید.
ناواراتنا، اما ریشه ای کهن تر نیز، در ادیانی چون بودیسم، هندوییسم، جِینیسم و سیکیسم هم دارد. بر باور این مردمان، کسی که نُه گوهر نیکبختی را همراه داشته باشد، در امانِ انرژی های کیهانی است. (البته این نیروها، می توانند برای فرد مثبت یا منفی باشند و بنابراین، مصرف کنندگان آن، قبل از آویختن این گوهرها بر بدن خود، با اختربین و طالع بین، مشورت می کنند و در صورت صلاحدید ایشان، از آن ها یا قسمتی از آن ها استفاده می کنند) این نه گوهر که لزومن باید از گوهرهای بی عیب و با کیفیت باشند و اندازه یِ وزنی آن ها یکسان باشد، عبارتند از :






تصویر از این نشانی، برداشته شده است.


یاقوت سرخ، سمبل خورشید در مرکز
مروارید، سمبل ماه
مرجان، سمبل مریخ
زمرد، سمبل عطارد
یاقوت زرد/زبرجد هندی، سمبل مشتری/برجیس
الماس، سمبل ناهید/ونوس
یاقوت کبود، سمبل زحل/کیوان
هسونیت، سمبل جایگاه صعودی ماه
چشمِ گربه، سمبل جایگاه نزولی ماه
\\\

شاهی کورما هم، چون تمام خوراک های دیگر هندی، روش طبخ های متفاوتی در شهرهای مختلف دارد. مثلن در شهر حیدرآباد، کشمش هم به مواد این خورش افزوده می شود. این خوراک را اصلن، مغولی می دانند، اما من در یکی از ویدئوهای آن دیدم که در مورد تاریخچه یِ آن گفت: این خوراک اصلن فارسی بوده است و توسط مغول ها به هندوستان آورده شده است.
معنایِ "شاهی" را که می دانیم و علت آمدن آن به پیشوند این خوراک، آن است که این خوراک لذیذ، قوت مردمانِ تهیدست و متوسط جامعه نبوده است و برای مراسم ویژه ای در دربار تهیه می شده است. "کورما" در زبان هندی به معنایِ خوراکی است که از ماست یا خامه و دانه های خوراکی (آجیل) تهیه می شود که می تواند با یا بدون گوشت باشد و نوعی "کاری Curry" محسوب می شود، من تصور خودم اینست که این واژه، با واژه "قرمه" در فارسی مشابهت دارد. این خوراک خوشمزه را یا با برنج یا روتی (نانی شبیه به تافتون در اندازه یِ کوچکتر) میل می کنند.


مواد لازم

یکم
گوشت گاو، گوساله یا مرغ (قطعه شده) - نیم کیلو
ماست - یک لیوان
خمیر سیر و زنجبیل - یک قاشق غذاخوری
آرد نخود - یک قاشق غذاخوری

دوم
دارچین - یک چوب متوسط
هل - ینج عدد
میخک - سه/چهار میخ
زیره - یک قاشق غذاخوری
پیاز (نگینی خرد شده) - سه عدد متوسط
سیر (نگینی خرد شده) - نیم غوزه متوسط
زنجبیل تازه (رنده شده) یا پودر زنجبیل - یک قاشق غذاخوری
پوره گوجه فرنگی یا رب - یک تا دو قاشق (اختیاری)
گشنیز (پودر) - یک تا یک و نیم قاشق غذاخوری
فلفل قرمز (پودر) - نیم قاشق غذاخوری
دارچین (پودر) - نیم قاشق چایخوری
جوز بویا (پودر) - نیم قاشق چایخوری
زعفران (دم کرده) - یک قاشق غذاخوری
گلاب - یک قاشق غذاخوری
نمک

سوم
بادام یا بادام هندی cashewnut - نیم فنجان
خامه - یک فنجان
آب - نیم فنجان


خوب، از قسمت یکم مواد شروع کنیم. ماست، خمیر سیر و زنجبیل و آرد نخود را با هم ترکیب می کنیم و گوشت را در آن می خوابانیم.
برخی از آشپزان بیش از پنج ساعت خواب را برایِ او مفید می دانند اما من هربار بعد از یک چرت یک ساعته، بیدارش می کنم. نه بد عنقی می کند نه گرفتگی. خیلی هم سر حال است.












در این فاصله که او را خوابانده ایم، یک تابه را به روغن (ترجیحا gee /ghee) آغشته می کنیم و از قسمت دوم مواد، چهار تایِ اول (چوب دارچین، هل، میخک و زیره) را در تابه سی ثانیه تفت می دهیم و بلافاصله پیاز ها را به تابه می افزاییم. بعد از کمی تفت، سیر را اضافه می کنیم و تا طلایی شدند، سایر ادویه ها را منهای سه تایِ آخر(زعفران، گلاب و نمک)، به تابه علاوه می کنیم. دلیل من برایِ به تاخیر انداختن این سه، آن است که زعفران و گلاب که خیلی مهم اند! پس بهتر است بویِ سُکرآورشان، که همراه ظرف شما از آشپزخانه تا سر میز همه جای خانه را پر می کند، در زمان طبخ، با بوهای دیگر قاطی نشود. در مورد نمک هم، که مثل تمام خوراک هایِ گوشت دار دیگر، بهتر است برای آن که طبخ گوشت را کُند نکند، اواخرطبخ، حضور بهم رساند. بعد از اضافه کردن ادویه ها، دو لیوان آب به تابه می ریزیم و شعله را پست می کنیم تا خوراک جا بیفتد و گوشت ها نرم و لطیف شوند.
در این فاصله، می توانیم به سراغ قسمت سوم مواد برویم. از بادام یا بادام هندی، خامه و یک فنجان آب، با کمک مخلوط کن، یک پوره نرم می سازیم. (ابتدا پوست بادام را، به کمک خواباندن در یک کاسه یِ آبِ جوش، جدا کنید)
این پوره را ده دقیقه پیش از سرو، داخل تابه بریزید. اگر شما هم مثل من، گلاب، زعفران (دم کرده) و نمک را برای آخر طبخ نگه داشته اید، فراموشتان نشود. این خورش هم مانند خورش های دیگر هندی، از خورش های ما بی آب تر و منسجم تر است.
می توانید روی خورش را با بادام، گشنیز و کمی خامه زینت کنید.





















نوش جان


این دو ویدئو از روش های متفاوت طبخ شاهی کورماست.
دومی شاهی کورمایِ سبزیحات است.

بايگانی وبلاگ